Programmaplan

Doel: In 2022 krijgen kwetsbare personen meer passende zorg en veroorzaken ze minder overlast in buurten:

• Er belanden minder kwetsbare personen met verward gedrag in een politiecel terwijl er geen sprake is van strafbaarheid.
• Het aantal meldingen van woonoverlast is gedaald.

Bereikte resultaten in 2021:
In 2021 is Almelo geconfronteerd met een aantal dodelijke incidenten. De incidenten hadden geen onderling verband met elkaar. Het verdriet bij nabestaanden was immens, de maatschappelijke impact was groot en raakte aan het veiligheidsgevoel van inwoners. De incidenten onderstrepen het belang van het versterken van de verbinding tussen het sociaal domein en het veiligheidsdomein. In 2021 hebben we daarop ingezet door het opstarten van een bestuurlijke stuurgroep Zorg en Veiligheid, ondersteund door een ambtelijk kernteam. Verder is zowel op ambtelijk als bestuurlijk niveau geïnvesteerd in het versterken van de ketensamenwerking als het gaat om complexe sociale problematiek. Dit vormt de basis voor goede hulpverlening en een goed vangnet voor kwetsbare personen met zorgwekkend gedrag. Alleen door dit goed te organiseren kunnen we als samenwerkende partners de risico’s van verstoring van de openbare orde en veiligheid en maatschappelijke onrust verkleinen. Betrokken partijen weten elkaar sinds dit jaar beter te vinden als het gaat om deze complexe en vaak zware problematiek.

In 2021 is de pilot streettriage structureel gemaakt. Betrokken partijen concludeerden dat streettriage een grote bijdrage levert aan het realiseren van passende hulpverlening bij meldingen van personen met zorgwekkend gedrag. Daarnaast startte bij de GGD het regionale meldpunt voor personen met zorgwekkend gedrag. Zowel professionals als bezorgde inwoners kunnen hier melding doen van personen waar zij zich zorgen over maken.

In 2021 is het aantal E33 meldingen bij de politie (meldingen van overlast door verwarde personen) gestegen naar 820, ten opzichte van 735 in 2020 en 731 in 2019. Mogelijke oorzaak van deze stijging is dat er steeds meer aandacht is voor personen met zorgwekkend gedrag. Daarnaast neemt de problematiek in complexiteit toe, waardoor een directe oplossing niet direct voor handen is.

De tabel hieronder laat zien dat het aantal meldingen van woonoverlast het afgelopen jaar licht is gedaald ten opzichte van 2020. Het aantal meldingen van jeugdoverlast daarentegen is wel gestegen (van 762 in 2020 naar 820 in 2021. In 2018 en 2019 bedroeg dit aantal nog respectievelijk 356 en 381). Mogelijk is dit nog steeds het gevolg van alle coronamaatregelen, waardoor jongeren zich sneller verveelden en daardoor meer overlast veroorzaakten. Het thuiswerken heeft er waarschijnlijk voor gezorgd dat deze overlast ook sneller wordt ervaren en gemeld. Hierop is geanticipeerd door gerichte surveillance door de politie, die korte lijnen heeft met de boa’s en jongerenwerkers. Het hoge aantal overlastmeldingen en het risico dat kwetsbare jongeren afglijden richting criminaliteit onderstreept het belang van een integrale aanpak op het snijvlak van jeugd en veiligheid, met zowel aandacht voor preventie, signalering als passende zorg.

Doel: In 2022 hebben inwoners meer vertrouwen in hoe de gemeente handhaaft en toezicht houdt in wijken en buurten:

• Het percentage inwoners dat tevreden is over hoe de gemeente handhaaft en toezicht houdt in hun wijk of buurt is gestegen.
• De meldingsbereidheid voor overlast en overtredingen is gestegen.

Bereikte resultaten in 2021:
Uit de Veiligheidspeiling, gehouden door het Kennispunt Twente onder het Almelo Panel, kwam naar voren dat in 2021 32% van de respondenten tevreden was over het functioneren van de gemeente als het gaat om leefbaarheid en veiligheid. In 2019 was dat ook 32%. Als het specifiek gaat over toezicht en handhaving gaf 17% van de respondenten aan dat de gemeente daar oog voor heeft. In 2019 was dat 16%.

De gemeente Almelo is sinds 1 augustus 2021 aangesloten bij Meld Misdaad Anoniem (hierna: ‘MMA’). In de periode van 1 augustus 2021 tot en met 31 december 2021 zijn in totaal 46 MMA-meldingen bij de gemeente binnengekomen, waarvan 33 drugsgerelateerde meldingen. Een aantal van de drugsgerelateerde meldingen heeft ook daadwerkelijk geleid tot het aantreffen van overtredingen van de Opiumwet. Er is ook één MMA-melding binnengekomen over vuurwerkopslag in een woning (dit bleek ook daadwerkelijk te kloppen).
Het gros van de MMA-meldingen wordt opgepakt door de politie, waar de meldingen eveneens binnen komen. De gemeente heeft het initiatief genomen om de MMA-meldingen in een integraal verband te bespreken (maandelijks). In handhavingsbesluiten wordt verwezen naar de MMA-meldingen. Dit ondersteunt de noodzakelijkheid van het opleggen van de betreffende bestuurlijke maatregel.

Vanaf het begin van de coronapandemie vormde handhaving een van de pijlers van het rijksbeleid. Handhaving was er op gericht de verspreiding van het virus zoveel mogelijk te beperken. Het handhaven van maatregelen, het vervallen van evenementen en het ongemak in de samenleving maakten het voor team Veiligheid en met name voor boa’s een hele intensieve periode. Almelo werkte hierin samen met politie en bijvoorbeeld jongerenwerkers. De toon en houding ten opzichte van boa’s werd naarmate de crisis langer duurde minder constructief. Toch hielden inwoners zich over het algemeen goed aan de maatregelen.

Doel: In 2022 zijn Almeloërs zich meer bewust van de veiligheid in hun stad en dragen ze hier zelf meer aan bij:

• Er zijn 32 buurtpreventie-initiatieven.
• De tevredenheid over de gemeentelijke aanpak van sociale veiligheid is gestegen.

Bereikte resultaten in 2021:
Uit onderzoek onder het Burgerpanel kwam naar voren dat in 2019 43% van de Almelose inwoners deelneemt aan veiligheidsinitiatieven. In 2020 is hier geen onderzoek naar gedaan. In 2021 geeft 38% van de respondenten aan hieraan een bijdrage te willen leveren. De bereidheid om aan veiligheidsinitiatieven deel te nemen is wat gedaald. Wel is bijvoorbeeld in de Schelfhorst een gerichte bijeenkomst georganiseerd in samenwerking met bewoners, rond het thema inbraakpreventie. Dit zal in 2022 een vervolg krijgen.
Uit de Veiligheidsmonitor 2021 komt naar voren dat 37,7% van de Almelose respondenten (zeer) tevreden is over het functioneren van de gemeente ten aanzien van leefbaarheid en veiligheid. Dat is een lichte stijging ten opzichte van 2019 toen dit percentage 37,4 bedroeg.

Doel: In 2022 voelen inwoners, ondernemers en bezoekers zich veiliger in de stad en hun buurt en ervaren minder overlast:

• Het percentage inwoners dat zich altijd veilig voelt is met 5% gestegen.
• Het aantal misdrijven is met 360 afgenomen.
• Het rapportcijfer veilige buurt is gestegen.

Bereikte resultaten in 2021:
Het Kennispunt Twente heeft in de veiligheidspeiling onderzoek gedaan naar de (on)veiligheidsgevoelens van de inwoners van Almelo. In 2019 voelde 87% van de respondenten zich altijd of meestal veilig in de eigen buurt. In 2021 was dat 84%. Een lichte daling maar nog steeds een grote meerderheid. Mogelijk heeft de daling te maken met een aantal ernstige incidenten in 2021, die aanzienlijke impact hadden. In 2021 gaven bewoners gemiddeld het rapportcijfer 7,3 voor de veiligheid in hun buurt, hetzelfde cijfer als in 2019.

Wanneer naar het totale aantal geregistreerde misdrijven wordt gekeken dan valt op dat dit de afgelopen jaren enigszins schommelt, maar door de bank genomen wel stabiel is. Hieronder staan de aantallen vanaf 2017 weergegeven (bron: waarstaatjegemeente.nl)