Programmaplan

In 2021 zijn we verder gegaan met de stad om de doelen uit het programma te bereiken. De verbeteringen en veranderingen in het centrum zijn voor een groot deel afhankelijk van de inzet van particuliere partijen (onder andere eigenaren, ondernemers(vereniging), ontwikkelaars). Samen met de partners van de koers voor de binnenstad werken we aan uitvoering van het programma. In 2021 hebben we onder andere ingezet op het voorbereiden van de gebiedsontwikkeling Grotestraat Noord, Stadskade en het busstation.

PROGRAMMALIJN 1: Compacter centrum en aantrekkelijke binnenstadskwartieren

• We willen de ruimtelijke kwaliteit van de binnenstad versterken, hiervoor zijn gevelsubsidies beschikbaar voor eigenaren om gevels van panden aantrekkelijker te maken. Daarnaast willen we transformatiegelden beschikbaar stellen om (leegstaande) panden om te vormen naar andere functies.
• Via de uitvoering van de leegstandsverordening willen we (structurele) leegstand van panden zijnde niet woningen terugdringen. Een leegstandsverordening verplicht vastgoedeigenaren om leegstand te melden, zodra die leegstand langer duurt dan zes maanden. Daarna volgt een leegstandsoverleg met een adviseur. De gemeente kan gebruikers aandragen voor leegstaande panden en in extremis ook boetes uitdelen indien de eigenaar niet voldoet aan zijn verplichtingen volgens de verordening.
• Samen met de Herstructureringsmaatschappij Overijssel ontwikkelen we een plan voor de herontwikkeling van de Stadskade (het gebied tussen de bibliotheek, het Stadshuis en het Marktplein incl. Havenblok). Een groot deel van het vastgoed in dit gebied is gemeentelijk bezit (parkeergarage Stadsbaken, ANWB/Huis van Katoen, het Havenblok). Samen met de Herstructureringsmaatschappij Overijssel (HMO) wordt gewerkt aan een gebiedsvisie voor de herontwikkeling van dit gebied.
• In overleg met eigenaren, bewoners en ondernemers, stellen we een ontwikkelplan op voor de Grotestraat Noord. In dit plan nemen we spelregels op voor bouwen, programma/functies, verkeer en mobiliteit. Daarnaast maakt de herinrichting van dit deel van de Grotestraat deel uit van het ontwikkelplan.
• Door het toegenomen fietsgebruik is er behoefte aan meer stallingen en maatregelen om de overlast van gestalde fietsen in de openbare ruimte tegen te gaan. Bij de ruimtelijke projecten in de binnenstad wordt fietsparkeren als een belangrijke opgave meegenomen.
• Onderzocht wordt of het niveau van het beheer van de openbare ruimte in de binnenstad naar een kwalitatief hoger niveau getild kan worden.
• De vastgoedregisseur gaat actief eigenaren benaderen van leegstaande winkels om eigenaren te stimuleren en te adviseren hun leegstaande pand een nieuwe invulling te geven. Daarnaast voert een adviseur leegstandsgesprekken in het kader van de leegstandsverordening.

Uitvoering in 2021:
Projecten en activiteiten binnen dit spoor dragen bij aan het verkleinen van het kernwinkelgebied, het versterken van het karakter van de vier binnenstadskwartieren en/of het transformeren van winkelruimte in de flanken naar wonen en werken.

1. In 2020 is het gevelfonds van kracht geworden om eigenaren van panden in de binnenstad te stimuleren om (voor)gevels en winkelpuien te verbeteren of te herstellen. Hiermee worden panden aantrekkelijker en de ruimtelijke kwaliteit van de (historische) binnenstad verhoogd.
2. We hebben een programma van eisen opgesteld voor de gebiedsvisie voor de Grotestraat Noord, als eerste stap in de aanpak van de transformatiegebieden. De Grotestraat Noord is één van de drie transformatiegebieden in het koersdocument en een gebied met hoge leegstand. De gebiedsvisie Grootgravenkwartier vormt het toetsingskader voor initiatieven voor de panden in het plangebied. Tijdens een tweetal avonden met bewoners en vastgoedeigenaren is de visie toegelicht. Inmiddels hebben diverse eigenaren de transformatie van hun pand ter hand genomen en zijn zij gestart met planvoorbereiding. Ook is de voorbereiding van de herinrichting van de openbare ruimte gestart. Deze herinrichting wordt voorzien in 2023.
3. Sinds 1 april 2020 is de leegstandsverordening van kracht in de binnenstad om (structurele) leegstand van panden, niet zijnde woningen, terug te dringen. De leegstandsverordening verplicht eigenaren van leegstaande panden zich te melden zodra hun pand langer dan een half jaar leeg staat (na invoering van de leegstandsverordening). In het kader van de leegstandsverordening worden gesprekken gevoerd met de eigenaren.
4. Voor Stadskade werkt de gemeente aan het opstellen aan een ontwikkelplan Stadskade (het gebied tussen de bibliotheek, het Stadshuis en het Marktplein incl. Havenblok). Een groot deel van het vastgoed in dit gebied is gemeentelijk bezit (zoals bijvoorbeeld parkeergarage Stadsbaken, ANWB/Huis van Katoen, het Havenblok). De ontwikkelvisie is in 2020 gepresenteerd aan het college en in 2021 is verder gewerkt aan het komen tot een ontwikkelplan met een bijbehorende businesscase. Omdat met name de parkeeropgave in dit gebied leidt tot een grote druk op het komen tot een haalbaar plan, wordt op dit moment ook nadrukkelijk gekeken naar het vraagstuk mobiliteit en parkeren voor de binnenstad als geheel.
5. Eén van de speerpunten uit het DNA van de binnenstad is 'dichtbij': Almelo is kleinschalig en een familiestad. Bij een bezoek aan de binnenstad staat niet alleen het winkelen centraal, maar ook het beleven van de binnenstad in een combinatie met verblijven (recreëren, ontspannen). Bij de ontwikkelopgaven nemen we deze uitgangspunten steeds mee.
6. We investeren in het vergroenen van de openbare ruimte. Hierdoor wordt de binnenstad aantrekkelijker om in te wonen, winkelen en verblijven. Groen is immers gezond en belangrijk voor het klimaat. Het nodigt uit tot ontmoeting en beweging. Door de Stichting Bomenstad zijn een aantal projecten uitgevoerd in de openbare ruimte in de binnenstad. De samenwerking met onze partners in de binnenstad waarderen we dan ook enorm.

PROGRAMMALIJN 2: versterken Almelose DNA in de binnenstad

• We investeren in het vergroenen van de openbare ruimte. Hierdoor wordt de binnenstad aantrekkelijker om in te wonen, winkelen en verblijven. Groen is immers gezond en belangrijk voor het klimaat. Het nodigt uit tot ontmoeting en beweging. Ook draagt groen bij aan de herkenbaarheid van de Almelose binnenstad, waarin water en groen belangrijke elementen zijn.
• Nu de havenkom in het centrum is gerealiseerd, neemt ook de waterrecreatie toe. We willen voorkomen dat waterrecreatie leidt tot overlast, onveiligheid of onwenselijke situaties. Daarom willen we 2021 duidelijke richtlijnen/spelregels voor het gebruik van het water voor recreatievaart in de binnenstad.

Uitvoering in 2021:
Waar de stad van is zou de binnenstad meer van moeten zijn. Projecten en activiteiten moeten bijdragen aan de versterking van de zichtbaarheid van het DNA van Almelo. De binnenstad draagt het DNA van Almelo, de identiteit van de stad en de geschiedenis van de stad. De betekent dat bedrijven, verenigingen, instellingen, verhalen etc. uit de stad meer zichtbaar mogen worden in de binnenstad.

We hebben een cultuurmakelaar aangesteld om organisaties uit de binnenstad en de amateurverenigingen in Almelo en omgeving te verbinden aan activiteiten in de binnenstad . Daarmee wordt de binnenstad als podium van de stad gestimuleerd. In 2020 hebben de werkzaamheden van de cultuurmakelaar voor een deel ook bestaan uit het ondersteunen en hulp bieden aan culturele organisaties die geraakt zijn door de coronacrisis. We hebben wel gemerkt dat 2021 wat dit betreft een lastig jaar is geweest. Veel activiteiten konden op het laatste moment niet doorgaan door de coronamaatregelen en het daarmee vervullen van je functie als podium van de stad van Almelo en de binnenstad in het bijzonder was lastig.

PROGRAMMALIJN 3 en 4: Versterken positie in Noordwest Twente, Vermarkten en imago:

• Samen met partners uit de stad zetten we in op actieve acquisitie van winkels. Dit moet leiden tot een compacte kern waar een je een compleet winkelrondje ervaart. De samenwerking wordt gezocht met vastgoedeigenaren om de juiste winkel op de juiste plek te krijgen.
• We bouwen waar mogelijk voort op de campagne Almelo Loves You. Veel gemeenten en binnensteden lijken op elkaar. Waar tot voor kort de concurrentie vaak werd aangegaan met nieuwbouw en uitbreiding van het winkelareaal, biedt deze strategie tegenwoordig weinig soelaas meer. Meer en meer (binnen)steden zijn bezig zichzelf nadrukkelijker te positioneren en maken keuzes in aanbod, sfeer en marketing. In de "Koers voor de Binnenstad" is het adagium “wie kiest, wordt gekozen”. En daarbij rijst de vraag: wie is de beoogde klant voor onze (nieuwe) binnenstad en hoe kan optimaal naar (potentiële) bezoekers gecommuniceerd worden wat de binnenstad van Almelo te bieden heeft?
• Na de campagne Almelo Loves You zetten we de gerichte marketing op de binnenstad voort met accenten op waterstad en (regionale) winkelstad.

Uitvoering in 2021:
Communicatie is de vierde en belangrijke pijler van het programma binnenstad. We kunnen investeren in stenen, evenementen, transformatie, initiatieven etc., maar als de investeerder, regio inwoner, ondernemers etc. van niets weet, komen ze niet in beweging. Een sterke communicatie- en marketingstrategie is dus noodzakelijk om bezoekers, investeerders, ondernemers en bewoners te trekken. We hebben in 2020 het volgende gedaan en gaan hier ook in de toekomst meer op inzetten:

1. Er is een werkgroep acquisitie in het leven geroepen, onder leiding van Start je Winkel. Samen met partners uit de stad wordt gewerkt aan onder andere een bidboek voor acquisitie franchise bedrijven.
2. De marketing en promotie van de binnenstad hebben we in 2020 vanwege corona moeten bijstellen. 2020 had in het teken moeten staan van de opening van Haven-Zuid en de viering van 600 jaar Almelo. Door corona zijn de meeste evenementen komen te vervallen.
3. Samen met Centrum Almelo Actief (CAA) hebben we er echter voor gekozen om na de eerste lockdown een campagne op te zetten, om te laten zien dat we blij zijn dat de binnenstad weer mensen kon ontvangen en om het belang van kopen bij lokale ondernemers te onderstrepen. Dit is de campagne Almelo Loves You geworden.
4. Deze tijdelijke campagne vraagt echter om strategisch en langjarig doorgezet te worden. In 2021 is een aanzet gemaakt voor een merkboek voor de binnenstad samen met SAP, CAA en Start je Winkel. Idealiter zou je dit als een onderdeel willen laten zijn van de stadsmarketing van de gehele stad Almelo, waarmee de binnenstad geen merk op zich is, maar een belangrijk onderdeel is van het merk Almelo.
5. Vanuit Almelo Promotie is onder andere een aantal fonteinen geplaatst in de Havenkom in de kerstperiode en heeft het CAA een groot aantal kerstbomen geplaatst. Ondanks de maatregelen heeft iedereen geprobeerd er met elkaar toch nog een beetje een kerststad van te maken in 2021.

PROGRAMMALIJN 5: Samenwerking

• Indien er uit de draagvlakmeting onder ondernemers in de binnenstad voldoende draagvlak blijkt, wordt in 2021 een bedrijveninvesteringszone (BIZ) ingevoerd voor ondernemers in de binnenstad. De insteek is deze later uit te breiden met BIZ voor eigenaren.

Uitvoering in 2021:
Het programma Binnenstad zet nadrukkelijk veranderingen in gang op ruimtelijk en programmatisch vlak, maar daar horen ook organisatorische veranderingen bij. Daarvoor hebben we het volgende gedaan:

1. Vanaf het voorjaar van 2020 is door Centrum Almelo Aktief (CAA), het GBTwente en de gemeente intensief gewerkt aan de invoering van de Bedrijveninvesteringszone (BIZ) Binnenstad per 1 januari 2021. Op 15 december 2020 heeft de gemeenteraad ingestemd met de invoering van de Bedrijveninvesteringszone voor ondernemers. In 2021 heeft de officiële draagvlakmeting plaatsgevonden onder ondernemers. Een meerderheid van de ondernemers heeft zich uitgesproken voor een BIZ en dus is per 1 januari 2022 formeel de BIZ ondernemers in werking getreden.  
2. In het najaar van 2020 is er weer een professionele centrummanager aangetrokken die ondernemers, gemeente en andere partijen in de binnenstad met elkaar verbindt, en die projecten en acties uitvoert ter versterking van de binnenstad.