Bedrijfsvoering

Op verzoek van de raad wordt er met ingang van de jaarverantwoording 2021 een paragraaf juridische zaken opgenomen in de begroting en jaarstukken. In deze paragraaf wordt inzicht gegeven in het aantal lopende en afgeronde juridische procedures per rechtsgebied, de capaciteit die hiermee gemoeid is en de sturingsmogelijkheden die er zijn ten aanzien van de capaciteitsinzet.

Aantallen per rechtsgebied
We geven een overzicht van het aantal lopende, in behandeling genomen en/of afgeronde gerechtelijke zaken in 2021.

Bestuursrecht: 20 
In deze zijn 4 procedures afgerond. Het ging daarbij om 3 verzoeken om een voorlopige voorziening (2 daarvan niet ontvankelijk en 1 ongegrond) en 1 beroepszaak tegen een bestemmingsplan (ongegrond).

Bij de overige procedures is de stand van zaken als volgt:

• in 4 procedures is het beroep ongegrond verklaard en daartegen is hoger beroep ingediend;
• in 2 procedures is het beroep gegrond verklaard en dienen we een nieuwe beslissing op bezwaar te nemen;
• in 1 procedure is in hoger beroep een tussenuitspraak gedaan en dienden we een nieuwe beslissing op bezwaar te nemen;
• in 1 procedure is het beroep gegrond verklaard en daartegen hebben wij hoger beroep aangetekend;
• in 1 procedure is ons beroep ongegrond verklaard.
• Van 7 procedures is het beroep nog niet behandeld.

Civiel recht: 17  
De gemeente Almelo is hierin 10 keer de eisende partij geweest en 7 keer de verwerende partij. Op 31 december 2021 waren 7 zaken hiervan afgerond. Daarbij zijn wij 1 keer in het ongelijk gesteld.

Strafrecht: 1
De gemeente Almelo was hierbij de eisende partij. Het betrof een klachtprocedure om vervolging af te dwingen in een zorgfraudezaak. De klacht is toegewezen.

Nagenoeg alle bestuursrechtelijke zaken worden door de organisatie zelf opgepakt. Desgewenst kan ruggespraak met de stadsadvocaat plaatsvinden. Bij zaken met bijvoorbeeld een hoog afbreukrisico kan het voorkomen dat het dossier door hen wordt overgenomen met ondersteuning van de betrokken ambtenaren. Voor de civiele zaken geldt dat er, met uitzondering van kantonzaken tot 25.000 euro, arbeidszaken en huurzaken, sprake is van verplichte procesvertegenwoordiging.  

Voor de aantallen klachten en bezwaren die zijn behandeld door de bezwaarschriftencommissies Algemene zaken en Sociaal domein wordt verwezen naar de paragraaf dienstverlening in deze jaarverantwoording.

Interne capaciteit en sturingsmogelijkheden
Bij de Eenheid Concernzaken zijn 3 concernjuristen werkzaam bij wie ca. 2,0 fte aan capaciteit beschikbaar is voor juridische vraagstukken. Naast de juridische capaciteit op concernniveau zijn er juristen werkzaam bij de Eenheden, bijvoorbeeld bij Vergunningverlening & Naleving, Veiligheid en Sociale Zaken. De concernjuristen houden zich bezig met concernjuridische kwaliteitszorg zoals bevoegdheidsverdeling (delegaties en mandaten), verordeningenbeheer en coördinatie van Wob-verzoeken. Daarnaast worden zij ingezet voor vragen van juridische aard waarvoor geen expertise binnen de eigen Eenheden/Teams voorhanden is of waarvoor aanvullende juridische expertise nodig is.

Op deze manier wordt getracht het aantal zaken waarvoor externe juridische expertise moet worden ingewonnen, zoveel mogelijk te beperken. Tevens ligt hieraan ten grondslag dat dossiers “aan de voorkant” goed opgepakt worden zodat voorkomen wordt dat er achteraf gerepareerd moet worden met alle gevolgen van dien. Vanuit de organisatie kunnen ook vooraf specifiek vragen aan de stadsadvocaten worden voorgelegd tijdens maandelijks inloopspreekuren. Ook toetsen de concernjuristen de juridische kwaliteit van bestuurlijke voorstellen. In geval van juridische vraagstukken zorgen de concernjuristen in samenspraak met de collega’s van de vakafdelingen voor een juridisch houdbaar besluit.

De inhuur van een stadsadvocaat of juridische expertise anderszins verloopt via de concernjurist die hierin het accounthouderschap vervult. Doel hiervan is te voorkomen dat externe expertise wordt gevraagd terwijl deze kennis ook in “eigen huis” aanwezig is. De betrokken ambtenaren zorgen ervoor in overleg met concernzaken dat de dossiers compleet en overzichtelijk aan de advocaten worden aangeleverd, zodat de advisering efficiënter kan verlopen. Ze blijven inhoudelijk betrokken om goed te kunnen blijven sparren met de advocaten. Een eventuele (verdere) processtap dient eerst met concernzaken afgestemd te worden.

Externe inhuur
De gemeente Almelo heeft met een aantal kantoren raamcontracten afgesloten voor inhuur van specifieke juridische expertise. Het gaat daarbij om onderwerpen op het gebied van vastgoedtransacties, staatssteun, project- en gebiedsontwikkeling, bouwcontracten, aanbestedingen, inkoop, bestuurs- en omgevingsrecht. Als er specifieke zaken spelen op het gebied van arbeidsrecht en burger- en publiekszaken dan zijn daarvoor doorgaans ook vaste kantoren beschikbaar. In 2021 bedroegen de kosten die hiermee gemoeid waren afgerond 727.000 euro.